Een opgeblazen buik door voedselintoleranties

Ik spreek wekelijks mensen die aangeven (dat ze vermoeden) dat ze een voedselintolerantie hebben. Ze reageren bijvoorbeeld op gluten, lactose, ei, ui, knoflook, noten, tomaat of soja. Dit zijn de meest voorkomende voedingsgroepen die ik hoor en in onderzoek terugzie.

Vaak geeft dit klachten als:

• Een opgeblazen buik
• Slijmvliesklachten
• Huidklachten
• Energiedips en vermoeidheid
• Stemmingswisselingen
• Hormonale disbalansen
• Haaruitval
• Koude handen en voeten
• Schildklierklachten

Toch hebben ze hier meestal niet altijd al last van gehad en is dit ‘opeens’ ontstaan. Als ik langer doorvraag komen we meestal wel tot een gebeurtenis waarna dit is ontstaan. Bijvoorbeeld een antibiotica kuur, een operatie, stressvolle periode, na een vakantie, nadat je ziek bent geweest, etc.

Bovenstaande oorzaken hebben allemaal invloed op jouw darmgezondheid. Het zal je dan ook niet verbazen dat je darmflora niet zo blij wordt van een antibiotica kuur. Maar ook van stress, andere medicatie, pesticiden op voeding, te weinig vezels, e-nummers worden jouw goede darmbacteriën niet zo blij. Een verminderde diversiteit aan darmbacteriën op zichzelf kan je al een opgeblazen buik, verteringsklachten en een verminderde weerstand geven. Vaak is dit het begin van andere verstoringen. Zoals de vaak voorkomende voedselintoleranties.

Zo heb ik zelf heel lang gluten strikt vermeden, maar daar kwam ook lactose bij, koezuivel in z’n geheel, soja, tomaat en ga zo maar door. Ik snapte er niks van, er bleef steeds minder over. Het leek zelfs wel hoe gezonder ik at, hoe meer klachten ik kreeg. Tot ik opzoek ben gegaan naar de oorzaak.

Een los intolerantieonderzoek vind ik daarom vaak niet zo interessant, want wat is de oorzaak van je intolerantie?

De darmflora

Jouw goede darmbacteriën kun je zien als een groot leger die jouw darmslijmvlies beschermt. Wanneer dit leger uitgehongerd of beschadigd is, is de kans op aantasting van het darmslijmvlies groter, waardoor een lekkende darm kan ontstaan.

• Je darm is dan niet echt lek hoor, er lekt niks uit. Wel staan de tight junctions – schuifdeurtjes tussen de darmcellen – verder open door beschadiging, waardoor er onverteerde voedingsstoffen in de bloedbaan terecht komen.

Als er steeds eenzelfde soort eiwit in de bloedbaan terecht komt, bijvoorbeeld van gluten, signaleert je lichaam dit als lichaamsvreemd en maakt een ontsteking aan. Hoe vaker dit gebeurt, hoe groter die ontstekingsreactie, hoe minder goed je dit product kan verdragen.

Zelf onderzoek doen

Stappenplan om er zelf achter te komen op welke voedingsmiddelen je allemaal reageert:

• Houd een voedingsdagboekje bij. Schrijf twee weken lang alles op wat je hebt gegeten en hoe je je die dag voelde.
• Elimineer de voedingsmiddelen waarvan je vermoed dat ze klachten geven, wees daarin ook even streng, ongeveer drie tot vier weken. Alleen dan krijg je een goed beeld.
• Focus in die periode vooral op wat nog wél mag. Als je elke dag een broodje kaas at, kan het even switchen zijn om die weg te laten. Maar er zijn nog zo veel lekkere opties mogelijk! Je leert direct op een andere manier naar voeding kijken en je leert te variëren.
• Voeg daarna één voor één de voedingsmiddelen weer toe. Krijg je weer klachten? Dan weet je vrijwel zeker dat je op dat voedingsmiddel reageert.

Dieper liggende oorzaken van voedselintoleranties

De meeste mensen merken veel verlichting wanneer ze het voedingsmiddel waar ze intolerant voor zijn uit het voedingspatroon laten, maar het nadeel is: er komen vaak steeds meer intoleranties bij. Er blijft steeds minder over wat je nog wél kunt eten.

Een los intolerantieonderzoek vind ik daarom niet altijd interessant, want wat is de oorzaak van je intolerantie?

• Is er sprake van een lekkende darm?
• Heb je voldoende maagzuur?
• Maak je voldoende enzymen aan?
• Heb je een tekort aan goede darmbacteriën?
• Hoe zit het met je ontstekingswaarden?
• Is er een gist/ schimmel/ parasiet/ bacterie die we er uit moeten knuppelen?
• Heb je een SIBO?
• Speelt stress een rol?

Wel of niet een intolerantieonderzoek doen?

Toch werk ik regelmatig met intolerantieonderzoeken in een traject. Gissen is missen, meten is weten. Vaak weet je van sommige voedingsmiddelen wel dat je er op reageert, maar ik kom soms ook verassende dingen tegen. Zoals pompoen, daar kom je zelf niet zo snel achter (denk ik).

• Er is dan al onderzoek gedaan naar de darmen, daar kwamen bijvoorbeeld ontstekingen en een lekkende darm uit. Dan vind ik het zéker van belang om je intoleranties te onderzoeken, om de ontstekingshaard uit te zetten tijdens het herstel.
• Na het herstellen van de disbalansen in de darm kunnen we – afhankelijk van de mate van ontsteking op de voedingsgroep – de meeste voedselgroepen weer stap voor stap introduceren.

Onthoud: als je de oorzaak aanpakt, zijn de meeste voedselintoleranties zijn niet voor altijd!